Przyczyna
Niewystarczająca ilość substancji odżywczych
Występowanie
Cały świat
Objawy
Podane niżej objawy wskazują na deficyty składników odżywczych. W celu potwierdzenia niedoborów należy wykonać analizę materiału roślinnego i gleby.
Azot — na najstarszych liściach pojawia się chloroza. Liście te starzeją się, a młodsze zmieniają zabarwienie na żółtawozielone. Przy niedoborach azotu następuje zahamowanie wzrostu i obniżenie plonowania.
Fosfor — liście mają przygaszoną zieloną barwę i rosną powoli. Spód liści z czasem staje się czerwonawo-purpurowy. Starsze liście ulegają porażeniu jako pierwsze i przy wysokim niedoborze mogą się starzeć.
Potas – nekroza brzegów lisci. Na starszych liściach może między nerwami rozwinąć się chloroza, podczas gdy samo unerwienie pozostaje zielone. Objawy występują najpierw na starszych liściach, po czym w miarę nasilania choroby rozszerzają się na młodsze. Z niedoboru potasu wynikają nieprawidłowości związane z dojrzewaniem i wybarwieniem owoców.
Wapń — chloroza między nerwami, a także nekroza brzegów liści. Obumarcie stożka wzrostu. W obrębie owocu rozwija się sucha zgnilizna wierzchołkowa.
Magnez — na liściach, pomiędzy nerwami, rozwija się chloroza. Zajmuje ona najpierw starsze liście, po czym przechodzi na młodsze. Nerw główny liścia pozostaje zielony, natomiast tkanka znajdująca się pomiędzy poszczególnymi nerwami staje się nekrotyczna.
Siarka — starsze liście przybierają jasnozielone zabarwienie, a pędy i ogonki liściowe mogą przybrać kolor purpurowy i stawać się wrzecionowate.
Bor — starsze liście żółkną i łamią się, a stożek wzrostu zajmuje nekroza, która powoduje jego obumarcie. Brzegi starszych liści oraz wierzchołki liści stają się nekrotyczne. Owoce również mogą zostać porażone. Mogą na nich powstawać z rzadka rozsiane korkowate obszary.
Miedź — początkowo młodsze liście więdną, a następnie mogą przybrać niebieskawo-zielone zabarwienie i zacząć zwijać się ku górze. Silnie chorujące rośliny są karłowate i chlorotyczne.
Żelazo — na młodszych liściach, pomiędzy nerwami, rozwija się chloroza, a po niej następuje ogólne żółknięcie. Nerw główny liścia zazwyczaj zachowuje zieloną barwę.
Mangan — na młodszych liściach, pomiędzy nerwami, rozwija się chloroza, a następnie nekroza, natomiast nerw główny liścia pozostaje zielony.
Molibden — starsze liście żółkną, a na ich brzegach obecna jest nekroza, która z czasem przechodzi na młodsze liście. Deficyt ten u pomidorów jest rzadkością.
Cynk — liście ulegają pogrubieniu i zwijają się ku dołowi. Ich ogonki mogą być poskręcane, a na starszych liściach obserwuje się pomarańczowo-brązową chlorozę.




Warunki rozwoju choroby
Deficyty pokarmowe występują najczęściej w przypadku gleb kwasowych lub zasadowych, z uwagi na brak możliwości przemieszczania się substancji odżywczych przy niższych i wyższych wartościach pH gleby. Niektóre typy gleb z natury zawierają niskie poziomy konkretnych składników odżywczych ze względu na swój skład chemiczny. Nadmierne lub niezrównoważone zastosowanie nawozów także może skutkować ograniczoną dostępnością pewnych składników pokarmowych. Niekorzystny wpływ na dostępność substancji odżywczych wywierają też niskie temperatury, zbrylenie lub nadmierna wilgotność gleby.
Zwalczanie
Należy realizować plan zrównoważonego nawożenia. Analiza składników odżywczych w glebie i liściach może przynieść cenne informacje o niedoborach składników odżywczych. Zmiana pH gleby i stosowanie oprysków preparatami odżywczymi mogą wyrównać pewne niedobory.