De komkommerteelt heeft weer belangrijke stappen gezet. De meeste teelten zijn geplant en komen langzaamaan in productie. Bij de hele vroege planters hebben we zelfs al een paar weken achter de rug. En dat terwijl de weersomstandigheden verre van optimaal zijn. We praten je graag bij over de actuele stand van zaken en geven je tips en adviezen.
Weer en marktsituatie
Het weer is de laatste tijd niet optimaal. Het is veelal donker en koud. In veel delen van Europa hebben we dit jaar tot nu toe 30% minder licht dan vorig jaar en dat zien we aan de teelten/gewassen. De komkommerprijzen zijn niet slecht op dit moment; dat komt ook deels door de lage aanvoer. Ook hebben we deze prijzen nodig om de hoge kostprijs van energie en arbeid te compenseren.
Teelten
De meeste teelten zijn geplant en komen langzaamaan in productie, of ze hebben al een paar weken achter de rug bij de hele vroege planters.
HOGEDRAADTEELT
De eerste teelt onbelicht wordt normaal gesproken in week 2 tot 3 geplant om vervolgens rond week 7 tot 8, of rond het 18e blad, te verdubbelen in kopafstand. Dat is nu dus bijna aan de orde. Voor de productie van dubbele stengels hebben we zeker in week 10 tot 12 8.000 Joules per week nodig. Normaal gesproken is dat geen probleem. Er zijn 2 verschillende manieren om stengels te verdubbelen.
De eerste is vrij eenvoudig; je kopt de plant op het 18e tot 20e blad en laat de bovenste 2 scheuten zitten. Daar ga je dan vervolgens mee verder.
Bij andere optie laat je op het 15e blad een scheut zitten. Hier hang je een touw bij en bind je deze aan. Vervolgens kop je 5 bladeren verder de hoofdstengel en laat daar ook een scheut zitten. Van het 15e blad tot het 20e blad dun je gewoon de vruchten. Je zal dan zien dat de bovenste scheut en de scheut op het 15e blad met de koppen gelijkkomen. Het voordeel van deze laatste methode is dat er veel meer balans in het gewas is en de productie eigenlijk veel beter doorgaat, zonder een groot gat in productie.
Belichte teelten zijn al vorig najaar geplant en lopen ongeveer tot week 7 tot 9. Ga je met belichting voor teeltvervroeging dan heb je ergens begin december geplant. Dit alles is natuurlijk afhankelijk van de lichtcapaciteit en de energiecontracten. Heb je de mogelijkheid om te dimmen met je belichting? Dan kun je het beste van 350 tot 550 watt instraling van 0 tot 100% dimmen.
TRADITIONELE TEELT
Traditionele teelten zijn inmiddels eigenlijk overal ook wel geplant. Je ziet dat deze plantingen ook makkelijk een vrucht afstoten als er te veel vruchten aangehouden zijn. Wees dus niet te hebberig en laat niet te veel stamkomkommers zitten. Afstoting zorgt voor onbalans en voor zwakkere ranken. Deze ranken hebben we nodig omdat hier 80% van de productie vanaf moet komen.
Klimaat en snoeibeleid
Het klimaat in de kas moeten we aanpassen aan de omstandigheden buiten. Dit betekent dat we, als we onbelicht telen en geen buitenlicht binnenkrijgen zoals de laatste weken, voorzichtig moeten zijn met te hard stoken. Op dagen met 0 tot 100 Joules buitenlicht kunnen we qua etmaal niet veel hoger dan 19,0°C. De minimum etmaaltemperatuur voor komkommers ligt ergens rond de 18,8°C; daaronder staat alles stil en gebeurt er dus niks meer. Pas hier dus ook je snoeibeleid op aan en bedenk dat een bijna volgroeide plant voor zelfonderhoud al snel 250 Joules per dag nodig heeft. Iedere komkommer aan de plant vereist nog eens 25 Joules. Dit betekent dat een plant met 4 vruchten al snel 350 tot 400 Joules nodig heeft en dan gebeurt er verder nog niet veel.
Zoals vorige keer aangegeven, kunnen we tot aan eerste bloei een beetje meer tempo maken.
Bijvoorbeeld:
Tijd: | Stook: | Luchten: |
08:00 | 20°C | 25°C |
12:00 | 20°C | 26°C |
15:00 | 19°C | 25°C |
Als we de eerste bloei een beetje zien komen, kunnen we een kleine voornacht instellen van 18,0°C.
In het begin van de teelt hebben we normaal gesproken nog niet veel minimum buis nodig. Wees ook voorzichtig met een groeibuis dicht bij de kop. Het is het beste de groeibuis pas te gebruiken als de kop ver genoeg voorbij de groeibuis gegroeid is en de eerste vrucht begint te groeien. Zetten we de groeibuis te snel in dan is de kans groot dat de kop zwak wordt. Ook zal de energie naar de 2e en 3e vrucht aan de plant gaan en de 1e vrucht voorbijgaan.
In deze tijd van het jaar zijn de vruchten op de eerste 4 tot 5 bladeren niet supersterk. Beter is dus om niet veel eerder een vrucht aan te houden dan het 5e blad. De vuistregel hierbij is grofweg als volgt: plant je in 1e week van januari in de traditionele teelt dan kom je op 3 tot 4 stamvruchten in totaal. Iedere week later planten, is 1 tot 1,5 stamvrucht meer.
In de hogedraadteelt laat je de eerste vrucht op het 5e of 6e blad zitten. Een hogedraadteelt geplant in week 3 kan in principe t/m het 18e blad 5 tot 7 vruchten hebben. Dit is wel afhankelijk van het weer en het vruchtgewicht waarop geoogst wordt. Zodra we op de scheuten gaan vruchtdunnen, kunnen we dat normaal gesproken om en om doen. Heb je te veel vruchten aan de plant en valt het licht tegen dan is het raadzaam wat kleiner te oogsten om de plant te ontlasten. Stress in de plant kost altijd productie en dus geld.
Probeer het gewas wel wat actief te houden en let op dat het vocht niet te hoog oploopt. Probeer zoveel mogelijk het scherm te sluiten in de avond en nacht, en werk met beetje luchting boven het gesloten scherm. Kieren zorgt voor koudeval en ongelijkheid. Een veel voorkomende fout is maximale buizen om het vocht eruit te stoken. Juist door een hogere buis werk je de verdamping van de plant in de hand; de plant zal daardoor nog meer vocht produceren. De meeste schermen laten voldoende vocht door, dus probeer eerst te ventileren en daarna een beetje buis te geven.
Volgens Het Nieuwe Telen (HNT) moet men werken met een standaard buis van 13,0°C en daarbij opgeteld de gewenste temperatuur. Als dat 19,0°C is, dan betekent dat 13 + 19 = 31,0°C maximumbuis. Of dit bij iedereen toereikend is, is de vraag, maar er is zeker nog wat winst te behalen. Probeer hier een beetje mee te spelen en pas het aan de eigen situatie aan.
Een uurtje een wat lager vochtdeficit (VD) is niet erg, maar probeer het VD niet lager dan 1,5 te houden.
De komende weken kan de straling best flink toenemen. De kas warmt dan snel op en we moeten dan ook oppassen dat we met de luchting niet te ver boven de verwarmingstemperatuur zitten. Als de kastemperatuur in 2 uur 4 tot 6°C opwarmt, zal de vrucht gaan condenseren; dit heeft als risico zonnebrand. Probeer dus zeker in de vroege morgen op tijd te luchten. In de regel betekent dit dat de ventilatie 1,0 tot 1,5 boven de stooktemperatuur moet staan.
Energie
De gasprijzen zijn de laatste tijd flink gestegen en op recordhoogte sinds het begin van de oorlog in Oekraïne. Gas is een wereldhandel en de prijs is dan ook erg afhankelijk van de emotie op de beurzen. Een dreigend tekort aan gas omdat de voorraden misschien te vroeg op zijn, drijft in heel Europa de prijzen op. We zien in Zuid-Europa vrijwel dezelfde prijzen als in Nederland.
Wees dus voorzichtig en zuinig met de gasconsumptie. Probeer zoveel mogelijk te isoleren; niet alleen de buizen et cetera, maar ook de kas. Houd het scherm net wat langer dicht om gas te besparen en maximaliseer de buistemperatuur. Wellicht haal je dan niet helemaal de gewenste temperatuur in de nacht, maar zeker op een zonnig dag kan je wat compenseren. Blijf wel voor de juiste teeltcondities zorgen en laat de besparing niet ten koste gaan van een teveel aan vocht en alle risico’s en kosten van dien.
Met een WKK kost het verwarmen momenteel ook geld. De opbrengst van elektriciteit is lang niet altijd dekkend voor de gas- en onderhoudskosten. Ook voor WKK-gebruikers gaat er dit jaar wat veranderen nu het gas wat door de WKK gaat ook deels belast gaat worden. Samen met de CO2-belasting gaat dit al snel € 2,- tot € 4,- per m2 meer kosten.
Schermen
Het schermen hebben we hierboven al een beetje besproken. Als we kijken naar het energiescherm adviseren we het volgende:
Periode: | Scherm sluiten wanneer buitentemperatuur: |
Voornacht | < 9°C |
Nacht | < 11°C |
Dag | < 8°C of 170 tot 220 Watt |
Trek het scherm niet te vroeg en niet te snel open. Probeer koudeval op de kop te voorkomen. Dit zorgt voor een inactieve kop. Als het buiten niet al te koud is, kan je het scherm > 170 Watt opentrekken. Is het echter koud? Stel dan je stralingsgrens iets hoger in. Je schiet er niets mee op om het scherm open te trekken en vervolgens een buis van 55 tot 60 °C nodig te hebben. Dat is niet goed voor de plant en niet voor je portemonnee!
Watergift
Start de teelt met 0,8 tot 1,0 ml/joule in de eerste week en bouw dit in 5 tot 6 weken uit naar 2,5 tot 2,8 ml/Joule. Start afhankelijk van het substraat 1,5 tot 2,5 uur na zonsopgang en stop 3 tot 2,5 uur voor zonsondergang. Streef een EC van 3,0 tot 3,5 na in de mat en drain.
CO2
CO2 is nog niet zo belangrijk tot aan bloei, maar laat het niveau nu niet onder de 400 ppm komen. Als we bloei gaan zien, gaan we langzaam verhogen van minimum 400-450 ppm op de dag naar maximum 550-750 ppm bij straling.
Problemen
De eerste spint en ander ongedierte zijn al gevonden. Het is voordeel is dat spint en trips overgebleven uit de laatste teelt normaal gesproken toch wel wat verzwakt zijn en daardoor makkelijk uit te schakelen. Maar…dan moeten we er wel op tijd bij zijn! Scout regelmatig en probeer problemen voor te zijn door op tijd bestrijding in te zetten.
Let ook op muizen en ratten; deze komen in deze tijd van het jaar snel in de kas, zeker nu het buiten nog koud en nat is. Maak hiervoor een goed bestrijdingsplan, want ook muizen en ratten kunnen virussen overbrengen.
Ken jij Gomax al?
Met Gomax lanceert De Ruiter een no-nonsens ras voor de traditionele teelt. Dit ras heeft een hoog productie-potentieel, een goede intermediaire resistentie (IR) tegen meeldauw én een solide en bewezen resistentie tegen CGMMV. Met Gomax ga je voor productie, zekerheid en een goede start! Meer weten?