Ziektewijzer

Tomatenmozaïekvirus (ToMV)

Er zijn diverse stammen gemeld.

Tot de kenmerkende symptomen behoren een licht- met donkergroene vlekkerigheid van het bladweefsel en groeibelemmering van de plant. De bladsymptomen kunnen variëren van chlorotische vlekkerigheid tot necrose en opkrullend blad en gestreepte stengels, afhankelijk van de ToMV-stam waarmee de plant geïnfecteerd is. Bij lage temperaturen kunnen de bladeren een ‘varenblad’-uiterlijk krijgen, wanneer de bladschijf ernstig is gereduceerd. Bij hoge temperaturen kunnen de bladsymptomen gemaskeerd worden. Soms vertonen de vruchten ziektesymptomen, variërend van een ongelijkmatige rijping tot inwendige verbruining van de vruchtwand (‘Brown Wall’). Brown Wall treedt gewoonlijk op bij de vruchten van de eerste twee clusters en verschijnt enkele dagen eerder dan de bladsymptomen. Onder bepaalde milieuomstandigheden, vertonen sommige variëteiten die resistent (heterozygoot) zijn tegen ToMV necrotische strepen of vlekken op stengel, bladstengel en het blad en de vruchten.

ToMV heeft een breed scala van gastheren waaronder vele landbouwgewassen en onkruid, die alle als inoculatiebron kunnen dienen. Het wordt gemakkelijk van geïnfecteerde naar gezonde planten verspreid door machines of medewerkers  tijdens gewaswerkzaamheden. Besmette resten van een eerder gewas kunnen tot infectie leiden, wanneer de wortels van de nieuwe tomatenplanten in contact komen met de resten. Kauwende insecten kunnen het virus overdragen, maar worden niet als een belangrijke infectiebron beschouwd. Tomatenzaad kan het virus dragen, maar vermoed wordt dat de feitelijke infectie plaatsvindt wanneer planten worden uitgedund of verspeend.

Gebruik van ToMV-resistente variëteiten is in het algemeen de beste manier om verliezen door deze ziekte te voorkomen. Zorg dat er niet in teelaarde van vorige gewassen die met ToMV geïnfecteerd waren, wordt geplant. Stoomsterilisatie van de potgrond en containers en alle apparatuur na elk gewas kan de ziekte-incidentie beperken. Zorg dat alle medewerkers zich voor het werken met containers of planten wassen met water en zeep. Sterilisatie van snoeigereedschap of uitlopers afknijpen zonder de plant aan te raken, in plaats van snoeien met een mes, kunnen de ziekte-incidentie verminderen. Rechtstreeks zaaien in het veld kan de verspreiding van ToMV beperken.